Next events

oct 21
mar 23

TAULA PERIODIKOA 2025: UNIBERTSOA OSATZEN DUTEN ELEMENTOAK

Erakusketa

2019/2020an, museoak anbizio handiko erakusketa egin zuen Taula Periodikoari buruz, asmakuntzaren urteurrenarekin batera. Erakusketa horretan, bisitariek gure mundua osatzen duten osagai kimikoak eta horien antolaketa ezagutu dezakete, elementu kimikoek gizakiarekin eta naturarekin daukaten harremana ikasten dute, eta kimikarien aurkikuntzen historiaz jabetu daitezke ere.

Aurten erakusketa hori berreskuratu dugu, eta, aipatutakoaz gain, panelei eta jolas didaktikoei esker, Dimitri Ivanovich Mendeleiev zientzialari errusiarrak, 1869an, gaur egun erabiltzen dugun taula periodikoa sortu zuela gogoratuko dugu. Taula Periodikoaren asmakuntzak izan duen garrantzia azpimarratzen dugu, eta, aldi berean, Elhuyar anaiak omentzen ditugu, 1783an Wolframa isolatu baitzuten, 1778an Real Seminario Patriótico Bascongadoko elkarteak Bergaran sortutako Laboratorium Chemicum-ean.

1. Aretoa: Taula periodikoaren bilakaera
Taula periodikoaren sorrera zientziaren historiako jazoera adierazgarrietako bat da. Lehendabiziko aretoan taula periodikoa dago erakusgai modu interaktiboan. Hala, haren funtzioa eta haren bilakaera azaltzen dira egun duen konfiguraziora iritsi arte. Gainera, hura osatzen duten elementu kimiko bakoitzaren ezaugarriak ageri dira.

2. Aretoa: Wolframaren aurkikuntza eta Elhuyar anaiak
Ikerketa zientifikoak gertaera, datu, erlazio edo lege berriak ematea proposatzen du. Bergaran Elhuyar anaiek wolframioa isolatzea lortu zuten 1783. urtean metodo zientifiko bat erabiliz. Bigarren eremu honetan wolframioaren aurkikuntza eta Bergarak aurkikuntza horretan izandako garrantzia jorratzen dira.

3. Aretoa: Oparotasunaren taula
Azken areto honetan ezagutuko dugu Kimikako Europako Elkarteak (EuChemS) sortu eta Europako Parlamentuan 2019an aurkeztutako Oparotasunaren Taula. Taula periodiko horretan elementu kimiko naturalak jasotzen dira eta horietako bakoitza Lurrean oparoa ala urria den islatzen da. Oparotasunaren taula lagungarri izango zaigu zein baliabide babestu behar ditugun ulertzeko, izan ere, datozen urteetan horien hornidura arrisku larrian dago.

nov 5
fév 16

THE BLACK BOX

Erakusketa

Laboratorium Museoak THE BLACK BOX modulu berria inauguratu du azaroaren 5ean, adimen artifizialaren (AA) mundura hurbiltzeko esperientzia interaktibo eta hezigarria eskaintzen duena. Kuboa lau alde ditu, eta alde bakoitzak bizitzaren dimentsio garrantzitsu bat jorratzen du: eguneroko bizitza, industria, gizartea eta etika. Moduluaren bidez, bisitariek adimen artifizialaren eragina eta etorkizuna azter dezakete, lau ikuspegitatik.

Adimen artifiziala eguneroko bizitzan gero eta presentzia handiagoa duen teknologiaren alorra da, eta garrantzitsua da gure ikusleek horri buruzko ikuspegi zabala eta kritikoa izan dezaten.

THE BLACK BOX kuboak bisitariei adimen artifizialaren funtzionamendua modu interaktiboan ulertzeko aukera eskaintzen die, eta lau aldeen bidez kontzeptu eta errealitate desberdinak jorratzen ditu. Lehenengo aldeak eguneroko bizitzaren dimentsioa aztertzen du, eta horrelako teknologiek nola eragiten duten gure eguneroko jardueren kudeaketan erakusten du. Bigarren aldean, industria sektorea lantzen da, adimen artifizialak nola eraldatzen duen produkzio eta lan munduaren ikuspegi bat eskainiz.

 

Gizartearen ikuspegitik, hirugarren aldeak teknologia honen eragina gizartean eta harremanetan jorratzen du, eta azkenik, etika aldetik, teknologiaren erabileraren inguruko galderak eta dilema etikoak planteatzen ditu, adimen artifiziala nola aplikatu eta kontrolatu behar den gizarte arloan.

 

THE BLACK BOX moduluaren bidez, bisitariek adimen artifizialaren etorkizunean izan ditzaketen galderak eta zalantzak aztertzeko aukera izango dute. Laboratorium Museoa, jakintza eta berrikuntza bultzatzeko bere ahaleginean, gizarteari teknologia aurreratuen eta etika arloko hausnarketa horren inguruko ikuspegi zabala eskaintzen jarraitzen du.

 

Ez galdu aukera eta etorri THE BLACK BOX ezagutzera!